Jakie DHA podczas karmienia piersią warto wybrać?

Karmienie piersią to okres, w którym DHA – kwas dokozaheksaenowy – ma decydujące znaczenie dla zdrowia matki i dziecka. Jego odpowiedni wybór oraz regularna suplementacja wpływają na rozwój niemowlęcia, strukturę mózgu i ostrość widzenia, a także regenerację i odporność kobiety w laktacji. W poniższym artykule wyjaśniam, jakie DHA podczas karmienia piersią warto wybrać, na co zwrócić uwagę oraz jakie dawki rekomendują eksperci.

Dlaczego suplementacja DHA podczas karmienia piersią jest tak ważna?

DHA (kwas dokozaheksaenowy) to wielonienasycony kwas tłuszczowy omega-3, niezbędny szczególnie w okresie karmienia piersią. Zapewnia prawidłowy rozwój układu nerwowego i narządu wzroku niemowlęcia oraz wspiera zdrowie matki, m.in. działając przeciwzapalnie, wspierając procesy regeneracji i stabilizując nastrój[6].

Suplementacja jest rekomendowana, ponieważ typowa polska dieta zawiera zbyt mało DHA – ryby morskie pojawiają się w niej rzadko, a DHA pochodzenia roślinnego jest mało przyswajalny i niewystarczający do pokrycia zapotrzebowania matki karmiącej[1][6].

Kwas DHA przyjmowany przez matkę trafia do mleka kobiecego i decyduje o tym, czy dziecko otrzyma optymalną jego ilość na kluczowym etapie rozwoju[4]. Nie wymaga suplementacji u niemowląt, jeśli matka dostarcza odpowiednią dawkę[3].

Jakie są zalecane dawki DHA podczas karmienia piersią?

Eksperci zalecają 200 mg DHA dziennie kobietom, które spożywają tłuste ryby morskie 1–2 razy w tygodniu[1][6][7]. Jeśli spożycie ryb jest mniejsze niż jedna porcja tygodniowo lub ryby są całkowicie eliminowane, wskazane jest podniesienie dawki do 400–600 mg DHA dziennie[1][2][7].

U weganek oraz kobiet unikających ryb najlepiej sprawdzają się suplementy z alg morskich (Schizochytrium lub Crypthecodinium cohnii), które są równie biodostępne i skuteczne jak preparaty z oleju rybiego[7]. Zalecane dawki powinny być utrzymywane przez cały okres karmienia piersią, a w przypadku przedłużonej laktacji – również po zakończeniu standardowej suplementacji niemowląt.

Dawki do 1000 mg DHA na dobę są bezpieczne, nie wykazano dla nich istotnych skutków ubocznych[2][5].

Wpływ DHA na dziecko i matkę w okresie karmienia piersią

DHA w mleku matki wspiera rozwój wzroku, mózgu i całego układu nerwowego niemowlęcia. Szczególne znaczenie ma w tworzeniu połączeń synaptycznych i różnicowaniu komórek nerwowych, co ma długofalowe skutki dla rozwoju psychomotorycznego i odporności dziecka[6].

Jeżeli kobieta dostarcza odpowiednią ilość DHA, mleko pokrywa zapotrzebowanie niemowlęcia na ten składnik nawet do 2. roku życia[3][4].

U matki systematyczna suplementacja DHA wpływa korzystnie na procesy naprawcze po porodzie, zmniejsza stan zapalny, stabilizuje nastrój i może wspierać odporność[6].

Które preparaty DHA wybrać podczas karmienia piersią?

Suplementy DHA dla kobiet karmiących dzielą się na dwa główne rodzaje: preparaty z ryb oraz preparaty z alg morskich.

Suplementy z tłustych ryb morskich zawierają DHA oraz EPA, najczęściej w formie trójglicerydów, które są najlepiej przyswajalną postacią kwasów omega-3[1]. Bardzo ważny jest wybór preparatów o potwierdzonym składzie i standaryzacji oraz z certyfikatami czystości (brak metali ciężkich, dioksyn)[7].

Suplementy z alg są idealne dla weganek, kobiet na diecie roślinnej lub tych, które unikają spożywania produktów rybnych. Zawierają one wyłącznie DHA lub DHA + EPA i zapewniają bardzo dobrą biodostępność oraz bezpieczeństwo[7].

Zawsze zaleca się, by wybierać preparaty z jasno podaną zawartością EPA+DHA i sprawdzonym pochodzeniem. Im mniej przetworzony suplement (postać trójglicerydów), tym lepiej dla wchłanialności i skuteczności[1].

Składniki i standardy jakości preparatów – na co zwracać uwagę?

Najistotniejsze jest, aby zawartość DHA w preparacie była jasno określona, odpowiadała rekomendacjom oraz pochodziła z kontrolowanych, certyfikowanych źródeł. Dla bezpieczeństwa należy wybierać suplementy przebadane pod kątem czystości i stabilności (stabilizowane witaminą E)[7].

Preparaty DHA w formie trójglicerydów są uznawane za najbardziej biodostępne i skuteczne. Unika się etyloestrów, które cechuje niższa przyswajalność[1].

Dobrze jest sprawdzić, czy producent podaje pełen skład oraz czy supplement posiada certyfikaty potwierdzające brak zanieczyszczeń metalami ciężkimi lub dioksynami[7].

Jak długo należy suplementować DHA podczas karmienia piersią?

Systematyczna suplementacja DHA jest rekomendowana przez cały okres karmienia piersią, bez względu na to, jak długo on trwa[1][6][7]. W przypadku przedłużonej laktacji warto utrzymać suplementację nawet po zakończeniu podawania innych witamin dla niemowląt.

Ostateczną dawkę oraz wybór preparatu najlepiej skonsultować indywidualnie, biorąc pod uwagę nawyki żywieniowe, styl życia i indywidualne potrzeby zdrowotne matki[5].

Podsumowanie: jakie DHA wybrać podczas karmienia piersią?

Kluczowe jest uzupełnianie DHA przez całą laktację. Jeśli spożywasz tłuste ryby 1–2 razy tygodniowo, stosuj dawkę 200 mg/dzień. Dla kobiet unikających ryb wskazana jest dawka 400–600 mg– oraz wybór preparatu z alg morskich. Zawsze zwracaj uwagę na postać surowca (najlepiej trójglicerydy), certyfikat czystości i deklarowaną zawartość DHA. Skuteczna suplementacja ma wpływ na rozwój niemowlęcia i zdrowie matki oraz zapewnia długofalowe bezpieczeństwo dla obojga[1][2][6][7].

Źródła:

• [1] https://aptekadlarodziny.pl/artykuly/kwasy-dha-w-ciazy-i-dla-matki-karmiacej-jaki-preparat-wybrac
• [2] https://www.forumginekologii.pl/artykul/suplementacja-kwasem-dokozaheksaenowym-dha
• [3] https://www.ump.edu.pl/media/uid/7_33d9785549a6e33437/a_4eed.pdf
• [4] https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/znaczenie-kwasu-dokozaheksaenowego-dha-w-okresie-ciazy-i-laktacji/
• [5] https://www.forumginekologii.pl/artykul/suplementacja-dha-i-epa-dla-kobiet-w-czasie-ciazy-i-karmienia-piersia-jak-za-pomoca-wnkt-omega-3-mozna-zadbac-o-prawidlowy-przebieg-ciazy-i-rozwoj-dziecka
• [6] https://solinea.pl/dha-w-ciazy-po-co-je-stosowac-od-kiedy-jak-dobrac/
• [7] https://www.hafija.pl/2023/06/nowe-polskie-zalecenia-zywieniowe-dla-mam-karmiacych-piersia-2023.html